– 26 februari 2025 – Het jaar 2025 begon droger dan gemiddeld. Veluwse beken voeren nu minder af dan in dezelfde periode in andere jaren. Na al die regen in 2023 en 2024 besef je dit niet meteen. Zeker niet als je nog water in je kelder hebt of met landbouwvoertuigen het land niet op kunt. De jaren 2018 tot en met 2022 waren juist heel droog. Toen vielen beken droog, natuur en gewassen verkommerden, en ontstonden problemen met funderingen van woningen.
Het weer wordt steeds extremer. We krijgen misschien wel een Zuid-Frans klimaat. Wen er maar aan, zeggen ze. Moeten we dan accepteren dat de Veluwse natuur en landbouw het ene jaar verdrogen en het andere jaar – tot in de Gelderse en IJssel Vallei – sprake is van wateroverlast? Er valt wel degelijk iets aan te doen.
De oplossing wordt helder als je snapt hoe het watersysteem van de Veluwe in elkaar steekt. Water dat bovenop de Veluwe valt, daar in de bodem zakt en grondwater wordt, doet er eeuwen over om lager op de flanken beken te voeden. In deze enorme ondergrondse buffer vlakken droge en natte jaren uit. Zoals het nu is, bereikt in een normaal jaar te weinig regenwater de ondergrond. Daarom vallen diverse beken na een periode met weinig regen droog.
De toekomstvisie voor een klimaatbestendige Vallei en Veluwe van Wageningen Universiteit schetst wat nodig is: Om water vast te houden moeten in bossen open plekken komen. Het zou mooi zijn als naaldbomen verdwijnen. Net als vroeger ziet het gebied er uit als een savanne. Water verdampt zo minder en sijpelt makkelijker de zanderige grond in. Een robuust grondwatersysteem werkt als buffer én als waterbron.
Vitens zal blij zijn met een dergelijke ontwikkeling. De visie past bij wat deskundigen de Veluwse WaterAccu noemen. Als extra wordt in dit concept onberispelijk gezuiverd water aangevoerd en in de bodem gebracht. Zo is nog meer drinkwater te produceren.
Er gaan veel partijen over de Veluwe. Zie die voor zo’n verandering maar eens op één lijn te krijgen. Mooie gezamenlijke taak voor de provincie Gelderland en het waterschap Vallei en Veluwe.
