Delfland, 15 juni 2023 – De droogte heeft deze zomer al een officieus record bereikt aan ‘dagen-zonder-regen’: 36 droge dagen op 15 juni. Strikt genomen viel er op 7 en 8 juni een spatje regen in het Oosten en Zuiden van Nederland, waardoor het record niet geldt. Maar de aanhoudende droogte is wel een duidelijke indicatie van verdroging in Nederland.
Om de droogte te meten, berekent het KNMI het ‘potentieel neerslagtekort’. Dat is het verschil tussen de hoeveelheid neerslag die er valt en de hoeveelheid vocht die verdampt.
Het droogteseizoen start vanaf 1 april. Op dit moment gaat Delfland aan kop met 150 mm neerslagtekort. In de noordelijke waterschappen is het neerslagtekort het laagst (peildatum: 15 juni 2023).
Voor Delfland en andere waterschappen wordt het opnieuw een uitdaging om het waterpeil in de sloten binnen de toegestane bandbreedte te houden. Dat is belangrijk voor de waternatuur, zoals vissen en kikkers.
Neerslagtekort per waterschap op 15 juni 2023 (bron: VIKTOR Arcadis)
In tijden van droogte dalen de grondwaterstanden. Juist grote bomen, die een enorm verkoelend effect hebben, verbruiken veel grondwater. Bomen kunnen een korte periode met (te) weinig grondwater in de wortelzone wel overleven, maar een boom die niet kan drinken, kan niet verdampen en koelt ook nauwelijks.
Probleem is dat er in de praktijk maar weinig aanvulling van het grondwater plaatsvindt vanuit de sloten. De zijwaartse waterdruk is gewoonweg te laag om het slootwater langs de oevers in de bodem te persen. Het verhogen van het slootpeil helpt maar weinig. Een hoger slootpeil in het voorjaar voorkomt wel dat het grondwater te makkelijk via de sloot wegloopt.
Er bestaan oplossingen om water met een klein pompje op te pompen in een grote rechtopstaande infiltratiepijp, die bijv. drie meter boven het maaiveld uitkomt. Door de zwaartekracht wordt dit water vanzelf in de bodem geperst. Maar het effect is beperkt tot een kleine zone rondom de infiltratiepijp.
Waterbuffers in de ondergrond, zoals onder het Cromvlietplein in Den Haag, zijn nuttig en nodig om het stedelijk groen zomers te besproeien. Het is niet meer van deze tijd om daar grote hoeveelheden kraanwater voor te gebruiken!
Dit soort waterbuffers vraagt om investeringen vanuit de gemeente, maar ook waterschappen hebben er belang bij dat neerslag niet via het riool wordt afgevoerd naar de rioolwaterzuivering.
De AWP vindt dat waterschappen sowieso meer moeten samenwerken met gemeenten in het stedelijk waterbeheer.
