In een grijs verleden hadden de boeren het voor het zeggen in de waterschappen. Logisch, want toen betaalden de boeren ook alle rekeningen. Inmiddels in 2021 is de situatie omgedraaid en betalen de inwoners van Delfland bijna 91% van de watersysteemheffing.
De waterschappen zijn in 2009 gedemocratiseerd. Voor drie categorieën zijn toen geborgde zetels ingesteld: bedrijven, boeren en natuurterreinen. In de waterschappen in Zuid-Holland** zijn er 9 geborgde zetels op in totaal 30 zetels. In Delfland heeft de provincie 4 zetels toegewezen aan de boeren, 4 zetels aan de bedrijven en 1 zetel aan de beheerders van natuurterreinen. Voor de inwoners blijven er dan nog 21 gekozen zetels over. Bij de verkiezingen in 2019 behaalde de AWP Delfland 3 zetels (14% van de stemmen).
** In alle overige provincies : 7 geborgde zetels per waterschap
Afschaffen
Als je alleen kijkt naar de verschillen in belastingopbrengsten tussen burgers, bedrijven en boeren, dan zou een logische zetelverdeling zijn: 27 gekozen zetels voor de inwoners, 2 geborgde zetels voor bedrijven en 1 geborgde zetel voor boeren en natuurterreinen samen.
Inmiddels ligt er een wetsvoorstel bij de minister van Infrastructuur en Waterstaat om de geborgde zetels helemaal af te schaffen (optie 1), dan wel om slechts twee geborgde zetels te reserveren voor het boerenbelang plus twee geborgde zetels voor natuurterreinen (optie 2). Ook GroenLinks heeft een wetsvoorstel ingediend om de geborgde zetels af te schaffen.
De AWP hoopt dat er in de kabinetsformatie een knoop wordt doorgehakt over de toekomst van de geborgde zetels. Het zou jammer zijn als het besluit niet op tijd is genomen voor de volgende waterschapsverkiezingen in 2023.