13 feb. 2019 – De gemeente Son en Breugel is de eerste gemeente korting geeft aan inwoners die hun regenpijp ‘afkoppelen’ van het riool. De Algemene Waterschapspartij AWP ziet er wel iets in. “Het geeft nèt dat extra zetje motivatie om concreet aan de slag te gaan in je eigen tuin”, zegt Hans Middendorp, fractievoorzitter van de AWP in het hoogheemraadschap van Delfland.
Hoosbui in Den Haag op 1 sept. 2017 (foto: Middendorp)
Al veel te lang hebben we het regenwater achteloos via het riool laten verdwijnen. “Dan wordt het riool tenminste eens lekker doorgespoeld”, kon je vroeger horen. Maar door de klimaatverandering zijn er vaker dan vroeger lokale hoosbuien (méér dan 60 mm neerslag binnen één uur), en zoveel regenwater kan niet snel genoeg weg. Met als gevolg: water op straat, of erger!
Bovendien duren droge perioden vaak langer dan vroeger. Het KNMI heeft uitgerekend dat er in de afgelopen tien jaar ongeveer 20% meer zon-uren per jaar zijn geweest dan in de jaren ’50. Lekker natuurlijk om een terrasje te pikken, maar lastig voor bomen die dorst hebben. En een boom die dorst heeft, verdampt minder water en geeft daardoor minder verkoeling. En dat versterkt weer de stedelijke hittestress.
Eerder waren er in de Brabantse gemeente Altena al plannen voor een ’tuintegeltaks’. Daarmee wilde de wethouder een prikkel geven om grootschalig de regenpijp af te koppelen van het riool. Die plannen zijn uiteindelijk niet doorgegaan. Maar daarmee is het probleem van het regenwater natuurlijk niet opgelost.
Omdat belonen vaak beter werkt dan straffen, pleit de AWP ervoor om mensen zonder een betegelde achtertuin juist een korting te geven op de gemeentelijke rioolwaterheffing. Op basis van satellietfoto’s kan eenvoudig worden bepaald wat het percentage van verharding is van elk kadastraal perceel. Met zo’n ‘waterlabel’ kan dan eenvoudig de korting worden bepaald.
In Vlaanderen is een ‘vermijdbare heffing’ op regenwater al heel gewoon, maar in Nederland is de gemeente Son en Breugel de eerste gemeente die 50 euro korting op de rioolheffing geeft aan huishoudens die hun regenpijp hebben afgekoppeld. Dat scheelt de gemeente natuurlijk aan inkomsten, maar de maatschappelijke kosten als woningen níet massaal hun regenpijp afkoppelen lopen uiteindelijk veel hoger op, omdat dan de capaciteit van het riool moet worden vergroot.
Opvallend is dan toch hoe hoog de gemoederen opliepen in de gemeenteraad over die 50 euro korting op de rioolheffing. Hoewel de gemeente Son en Breugel ook nog 300 euro onkostenvergoeding betaalt aan iedereen die z’n regenpijp afkoppelt, klaagden de tegenstanders dat het eigenlijk een ‘regenpijpbelasting’ was van 50 euro voor mensen die niet zo makkelijk kunnen afkoppelen.
Op internet zijn veel voorbeelden te vinden voor infiltratie van regenwater in de eigen tuin (bron: Bouwinfo)
De AWP vindt dat ook de waterschappen de bewoners moeten stimuleren om hun regenpijp af te koppelen. Dat kan bijvoorbeeld door bij te dragen in de kosten van afkoppelprojecten in stedelijk gebied, met een subsidieregeling voor huishoudens of met een korting op de zuiveringsheffing van het waterschap.
Voor het waterschap is het voordeel van grootschalig afkoppelen dat er veel minder regenwater door de rioolwaterzuivering wordt gepompt, en dat scheelt gewoon in de kosten: minder chemicaliën, minder elektriciteit. Moderne zuiveringen werken met bacteriën die het vuil uit het water opeten, en ‘verdund’ rioolwater is daarom minder efficiënt te zuiveren.
Hans Middendorp
AWP voor water, klimaat en natuur
