5 maart 2023 – De AWP wil een verbindende rol spelen bij de onderhandelingen over een coalitieakkoord in Brabant en een oplossingsrichting aanbieden voor de stikstofproblematiek. Die is hieronder uitgewerkt.
De AWP uitstraling bij die debatten (AWP Brabant) luidde: “Nederland is best een gaaf land!” En: “we kunnen trots zijn op de boer!” Je hoort in je die zinnen twee geluiden van politieke stromingen die elkaar aan het verliezen zijn! Dat is niet goed. De AWP voor water, klimaat en natuur wil daarin een bemiddelende rol spelen.
Er is in dit “gave land” een stikstofcrisis. Fie is door rechterlijke uitspraken, hoe goed bedoeld en onoverkomenlijk geformuleerd – want gebaseerd op Europees beleid – In een impasse gekomen. Zeker nu de provincie het vergunningenbeleid heeft aangepast en voorlopig – in de buurt van Natura 2000 gebieden – geblokkeerd.
De omgeving wordt steeds meer op provinciaal niveau bepaald. De omgevingswet versterkt dat nog. Daarom wil de AWP voor water klimaat en natuur eerder in de besluitvorming aan tafel komen. We doen dus mee aan de verkiezing van Provinciale Staten. De controle op de Kaderrichtlijn Water met de doelen van 2027 ligt bij Gedeputeerde Staten. De provincie bewaakt dus niet alleen de ruimte. En juist daar zit nu de pijn!
Door de PAS (Programme Aanpak Stikstof) uitspraak in 2019 (29-5-2019) van de Raad van State mag toekomstige stikstofruimte niet worden benut voor nieuwe projecten. De PAS is in strijd met de Habitatrichtlijn. Wel is er een schadeloket geopend. PAS melders (voorheen was geen vergunning nodig maar was voor hen een melding genoeg) zijn onbedoeld “illegalen” geworden. Dat moet volgens minister Van der Wal uiterlijk 2025 zijn opgelost. Bijvoorbeeld door ruimte van stoppende boeren te benutten. De AWP vindt dit heel belangrijk in het kader van rechtvaardigheid.
Remkes stuurt niet aan op een generieke volumebeperking van de veestapel, maar een gebiedsspecifieke doelgerichte reductie van de ammoniakemissie in en nabij Natura 2000 gebieden door verwerving of sanering van die bedrijven met relatief hoge emissie of verouderde stalsystemen. Voor de blijvende veehouderijbedrijven geldt dat versneld moet worden ingezet op bewerkstelliging van vergaande emissiereductie. Nieuwe (stalsysteem)technieken moeten voortvarend worden ontwikkeld en toegepast.
In Remkes II (eindrapport) wordt gezegd dat de aandacht voor reductie van veehouderij-gebonden stikstof-emissie primair dient te zijn op het voorkomen van de vorming van ammoniak bij de productie en opvang van dierlijke mest.
De AWP sluit zich bij die afgewogen visie van Remkes aan en komt op basis van de volgende overwegingen tot een oplossing
De rechters zagen dat meetsystemen veelal onvoldoende garantie gaven voor de kwaliteit (meer concreet: de betrouwbaarheid van emissiewaarden en dus de (negatieve) effecten op Natura 2000 gebieden zoals geeist door de Habitat Richtlijn). De zogenaamde RAV-normen zijn te vaag en slechts door wetenschappelijke vergelijking (gemiddelden per jaar) geformuleerd. Vergunningen werden keer op keer vernietigd. De RAV is geen regeling bij of krachtens de Wet Natuurbeheer, maar een regeling op grond van de wet ammoniak en
veehouderij.
De provincie Noord-Brabant doet inmiddels – sinds 3 maart jongstleden – niets meer. Hoe lang is onzeker. Gelukkig gaat het alleen over extra stikstof neerslag in Natura 2000 gebieden. Zodat verder nog wel kan worden gebouwd.
De AWP vindt dat wij dit probleem als politiek moeten oplossen. Rechters in Oost-Brabant konden weliswaar natuurvergunningen (op grond van de Wet Natuur Beheer) niet in stand laten, maar gaven – sportief – wel een oplossingsrichting aan: zoals het voorschrijven bij vergunningverlening van concrete beschermingsmaatregelen, bijvoorbeeld omtrent voer, oppervlakte per dier of dierplaats, mestschuiffrequentie, waaruit de boer kan kiezen en de provincie die keuze – bij het verlenen van de vergunning – vervolgens toetst.
Een beschermingsmaatregel is een maatregel die beoogt eventuele schadelijke gevolgen die rechtstreeks uit een plan voortvloeien te voorkomen of te verminderen teneinde er voor te zorgen dat een plan op project de natuurlijke kenmerken van een Natura 2000 gebied niet kan aantasten.
De oplossing van de AWP om Brabant van het slot te halen: de AWP pleit ervoor dat de provincies samen met de Raad voor de rechtspraak en Raad van State een proefprocedure omschrijven tot het halen van aantoonbaar tevoren geformuleerde emissie-doelen (een emissieplafond per stal) op basis van samen geformuleerde voorwaarden, die gekoppeld worden aan een natuurvergunning.
Dat toetsingskader – indien door de rechter gehonoreerd – moet dan volgens de AWP als uitgangspunt dienen voor nieuwe vergunningsverlening: zowel voor interne saldering als ook voor extern salderen.
“Stikstofrechten” als zodanig, bestaan niet. Toch is er een levendige handel volgens een “onbenoemd” contract in het meewerken aan intrekken en daar tegevenover aanvragen van vergunningen. Wel moet de vrijgekomen ruimte en de nieuwe uitstoot op hetzelfde natuurgebied slaan anders is die handel niet mogelijk.
