6 jan 2022 – Waterbedrijf Vitens wil dat de provincie Overijssel voorrang geeft aan de winning van drinkwater, zelfs als dat ten koste gaat van de energietransitie, schrijft De Stentor. ‘Anders komt de levering van drinkwater in gevaar. De vraag naar drinkwater blijft stijgen en nieuwe aanvragen voor drinkwaterlevering kunnen niet meer standaard gehonoreerd worden’. De AWP pleit voor integraal grondwaterbeheer.
De vraag naar drinkwater is extreem gestegen door de droge zomers. Vitens heeft naar eigen zeggen nog nooit zoveel drinkwater geleverd als in 2018, 2019 en 2020. Zulke zomers werden volgens de KNMI-scenario’s uit 2014 pas vanaf 2050 verwacht. ‘De werkelijkheid blijkt anders, en de verwachting is dat dit vaker gaat gebeuren’, aldus Vitens. In 2023 komen er nieuwe KNMI-klimaatscenario’s. Vitens wijst ook op de toename van de drinkwaterverbruik door bijv. de 80.000 nieuwe woningen, die rond Zwolle worden gebouwd. Het aantal waterwinlocaties wordt wel uitgebreid, maar dat gaat volgens Vitens te langzaam.
En er is weerstand van omwonenden en landbouwers als Vitens de winputten oprekt naar de maximale wincapaciteit. Verdroging ligt op de loer en en aantal winputten ligt in kwetsbare Natura2000-gebieden. In Gelderland en Flevoland speelt deze problematiek ook, maar in Overijssel is de situatie het meest urgent.
De AWP wil toe naar integraal waterbeheer op de droge zandgronden. Afvoer van hemelwater is al een taak van de waterschappen. Door klimaatverandering komt daar nu als nieuwe taak bij om dat hemelwater zoveel mogelijk in de bodem te laten inzijgen. Bovendien hebben waterschappen in de Waterwet een wettelijk instrument om het grondwater te beschermen, het zogenoemde grondwater-peilbesluit.
Echter, de vergunningen om grondwater op te pompen worden door de provincies verleend. “Dat vereist een strakke samenwerking tussen provincies en water-schappen”, zegt Ron van Megen, voorzitter van de AWP. “Je kunt toch niet aan de ene kant dure maatregelen nemen om meer regenwater in de bodem te krijgen, en aan de andere kant het grondwater maximaal oppompen als drinkwater”.
“Drinkwater is een eerste levensbehoefte. Een duurzame veiligstelling van de drinkwatervoorziening is dan ook van groot belang voor de volksgezondheid”
“De energietransitie vertragen, zoals Vitens voorstelt, vinden wij geen goed idee. De snelle klimaatverandering noodzaakt ons juist om onze CO2-uitstoot gestaag omlaag te brengen. Nederland heeft een enorme opgave in de energie-transitie, en in Europa lopen we nou niet bepaald voorop” vult Hans Middendorp aan. Middendorp is vicevoorzitter van de AWP. “De provincies moeten juist alle zeilen bijzetten!”
Van oudsher is het waterecosysteem in Nederland gericht op ‘droge voeten’, maar het regent minder vaak. En als het regent, dan is dat zo hard dat de regen onvoldoende tijd heeft om in de grond te trekken. Waardoor grote gebieden in Nederland structureel te droog zijn.
Vitens wil toewerken naar een watersysteem waarbij alles gericht is op vasthouden van hemelwater, in plaats van zo snel mogelijk afvoeren. Dat is geen gemakkelijke opgave, maar wel een noodzakelijke. “Die wens heeft de AWP ook”, zegt Van Megen. “Water en klimaat zijn de sleutelfactoren voor een gezonde leefomgeving”.
AWP voor water, klimaat en natuur