Delfland, 15 juni 2023 – De droogte heeft deze zomer al een officieus record bereikt aan ‘dagen-zonder-regen’: 36 droge dagen op 15 juni. Strikt genomen viel er op 7 en 8 juni een spatje regen in Oost- en Zuid-Nederland, waardoor het record niet geldt. Maar de aanhoudende droogte wordt zo opnieuw een probleem deze zomer!
Als maat voor het tekort aan regenval berekent het KNMI het ‘potentieel neerslagtekort’. Dit is het verschil tussen de hoeveelheid neerslag die er valt en de hoeveelheid vocht die verdampt. Het droogteseizoen start vanaf 1 april. In de figuur hieronder wordt per waterschap het actuele neerslagtekort weergegeven.
Neerslagtekort per waterschap op 15 juni 2023 (bron: VIKTOR Arcadis)
Op dit moment gaat Delfland aan kop met een neerslagtekort van 150 mm (peildatum: 15 juni 2023). Het neerslagtekort is nu al even hoog als in 2022 en hoger dan in 2018 op dezelfde datum. In de noordelijke waterschappen is het neerslagtekort het laagst.
Voor alle waterschappen wordt het opnieuw een uitdaging om het waterpeil in de sloten binnen de toegestane bandbreedte te houden. Dat is belangrijk voor de waternatuur, zoals vissen en kikkers, maar ook voor waterplanten en oevervegetatie,
Neerslagtekort Delfland op 15 juni 2023 (bron: VIKTOR Arcadis)
In tijden van droogte dalen de grondwaterstanden. Juist grote bomen, die een enorm verkoelend effect hebben, verbruiken veel grondwater. Bomen kunnen een korte periode met (te) weinig grondwater in de wortelzone wel overleven, maar een boom die niet drinkt, verdampt ook niet en koelt ook nauwelijks.
Probleem is dat er in de praktijk maar weinig aanvulling van het grondwater is vanuit de sloten. De zijwaartse waterdruk is gewoonweg te laag om het slootwater langs de oevers in de bodem te persen. Het verhogen van het slootpeil helpt daarom maar weinig. Een hoger slootpeil voorkomt wel dat grondwater te makkelijk via de sloot wegloopt.
Er bestaan technische oplossingen om water met een klein pompje omhoog te pompen in een grote rechtopstaande infiltratiepijp, die bijv. drie meter boven het maaiveld uitkomt. Door de zwaartekracht wordt dit water in de bodem geperst. Maar het effect is beperkt tot een kleine zone rondom de infiltratiepijp staat.
Waterbuffers in de ondergrond, zoals onder het Cromvlietplein in Den Haag, zijn nuttig en nodig om het stedelijk groen zomers te besproeien. Het is niet meer van deze tijd om daar grote hoeveelheden kraanwater voor te gebruiken.
Dit soort waterbuffers vraagt om forse investeringen vanuit de gemeente, maar ook waterschappen hebben er belang bij dat neerslag niet via het riool wordt afgevoerd naar de rioolwaterzuivering.
De AWP vindt dat waterschappen sowieso meer moeten samenwerken met gemeenten in het stedelijk waterbeheer.
AWP voor water, klimaat en natuur
