30 jan 2020 – De zeespiegelstijging is onomkeerbaar en bedreigt sluipenderwijs het westen, noorden en midden van ons land. In de waterwereld is inmiddels bekend dat de zeespiegel over 80 jaar veel meer zal zijn gestegen dan de 85 cm die het KNMI in 2014 nog als ‘meest waarschijnlijk’ benoemde. Eén of twee meter zeespiegelstijging ‘zullen we in Nederland technisch nog wel aankunnen’, maar 5 meter stijging in 2200?
De ijskap op Antarctica smelt af langs de randen
De warme deken van CO2 om de aarde die de zonnewarmte vasthoudt, leidt – indirect – ook tot het geleidelijk smelten van de ijskappen. Op Groenland ligt naar schatting 7 meter zeespiegelstijging aan ijs en op Antarctica 58 meter. De randen van het ijs kalven nu sneller af. Door het eigen gewicht zakt het landijs uit, de randen die uitsteken in het zeewater smelten weer af, waardoor het landijs nog verder uitzakt. Zeker 20 m zeespiegelstijging zal naar verwachting vanaf 2050 in zee komen. Inmiddels is statistisch aangetoond dat de zeespiegel sinds het jaar 2000 inderdaad sneller stijgt. Nu gaat het nog om ‘maar’ 3 mm per jaar, maar dat zal toenemen, verwachten de klimaatwetenschappers.
Tijd dus voor een maatschappelijk debat over de toekomst van Nederland. Met een ‘brief aan alle Nederlanders’ in het gratis boek ‘Het Water Komt’ vraagt journalist Rutger Bregman van de Correspondent op dramatische wijze aandacht voor het sluipende gevaar van de stijgende zeespiegel. Maar de oplossing van Bregman: stoppen met CO2, gaat het tij niet keren.
Boekbespreking “Het Water Komt” in DWDD op 29 jan. 2020. Klik hier!
De zeespiegelstijging is onomkeerbaar. Tenminste, onomkeerbaar in de tijd van een mensenleven of zelfs in de tijd van tien of twintig generaties. Want dat is de Inconvenient Truth, de onwelgevallige waarheid: zelfs als vanaf morgen de CO2 toename in de atmosfeer zou stoppen, dan nog ijlt het smelten van het poolijs volgens het KNMI nog vijf eeuwen na. Bregman heeft dus geen gelijk dat met de beperking van de CO2 uitstoot ook de zeespiegel minder zal stijgen.
Het Deltaprogramma heeft nu een tijdshorizon tot 2050. Ja, tot 2050 zullen we het nog wel redden. Zo loopt er al een groot programma om al onze dijken te laten voldoen aan de nieuwste veiligheidsnormen. Maar door de zeespiegelstijging gaan ook de dijknormen straks weer verder omhoog. En met een stijgende temperatuur komen orkanen op de Atlantische oceaan verder naar het noorden. En met zwaardere stormen komt er zwaardere golfslag. Ook kunnen de rivieren straks alleen nog bij eb hun water in zee kwijt. En na 2050 zijn er ‘superpompen’ nodig om het IJsselmeer te legen. Dát zijn de gevolgen van de zeespiegelstijging.
De regering moet zich ondubbelzinnig uitspreken over de zeespiegelstijging. Zelfs de deltacommissaris heeft al schoorvoetend toegegeven dat de huidige klimaat-scenario’s, die nog uitgaan van 85 cm zeespiegelstijging in 2100, achterhaald zijn.
Het enige wat ons rest is nadenken over de toekomst van ons land onder de zeespiegel. Er is dus behoefte aan een plan ná 2050. Wilde plannen zijn er genoeg: van een dijk-in-zee op 30 km uit de kust tot het bouwen van steden op palen, de kustlijn verplaatsen terugtrekken tot Amersfoort, of massamigratie van Nederlanders richting Nordrein-Westfalen. Zo pleit ik voor een zeesluis in de Nieuwe Waterweg, om Rotterdam en Dordrecht te beschermen. Daar kunnen we dan een eeuw mee vooruit. Maar wat doen we daarna?
De Algemene Waterschapspartij (AWP) s bij uitstek de waterschapspartij die zich onafhankelijk en deskundig opstelt. De stijgende zeespiegel is – helaas – de realiteit, niet ‘ook maar een mening’. Voor de AWP is het belangrijk om een brug te slaan tussen de korte termijn van een vierjarige bestuursperiode in de waterschappen (‘de waan van de dag’) en de lange termijn – zeg 100 jaar – over de toekomst van Nederland. Want die toekomst begint nu!
Hans Middendorp is vicevoorzitter van de Algemene Waterschapspartij en schrijver van het boek: Niet Bang Voor Water. Opinie op persoonlijke titel.
AWP voor water, klimaat en natuur
