Zuiveringsheffing niet bedoeld als ‘anti-afhaak subsidie’

Voorstellen CAB ontzien vooral de bedrijven

25 feb 2018 – De Commissie Aanpassing Belastingen (CAB) van de Unie van Waterschappen is met een waslijst aan voorstellen gekomen om de waterschapsbelastingen te moderniseren. Echter, het CAB-advies komt neer op een verlaging van de zuiveringsheffing voor bedrijven, waardoor de inwoners van het waterschap een kostenverhoging tegemoet zien.

Schoon door ‘nieuwe formule’

Sinds begin van deze eeuw leeft de angst dat het waterschap inkomsten misloopt als bedrijven hun afvalwater zelf-zuiveren en dus ‘afhaken’ van de rwzi van het waterschap. Een korting (ook wel ‘anti-afhaaksubsidie’ genoemd) moet de industrie ervan weerhouden om te investeren in een eigen afvalwaterzuivering.

Het CAB oordeelt dat de huidige CZV-methode aan vervanging toe is (CZV is het Chemisch Zuurstof Verbruik, een maat voor de hoeveelheid organische stof). Het CAB stelt nu voor om een ‘nieuwe formule’ te gebruiken waardoor de vervuiling door organische belasting minder zwaar meeweegt. De wijziging van de formule heeft vooral als resultaat dat de concurrentiepositie van bedrijven wordt ontzien. De nieuwe formule levert in elk geval voor dit moment de minste afhakers op.

Verkapte subsidie in voordeel van grote bedrijven

Echter, een systeemwijziging mag geen verkapt instrument zijn om afhakers te binden aan de rwzi van het waterschap. Immers, het CAB had eenvoudig kunnen volstaan door de omrekeningsfactor voor CZV versus TOC te gebruiken (2,67 is de theoretische omrekeningsfactor) en de Kjeldahl-N te vervangen door tot-N en eventueel tot-P toe te voegen.

Door gebruik te maken van deze ‘nieuwe formule’ worden de grote industrieën bevoordeeld t.o.v. kleinere bedrijven. De overheid bewerkstelligt zo concurrentievervalsing omdat er geen level playing field meer is tussen concurrerende bedrijven.

Door deze ‘anti-afhaaksubsidie’ worden bedrijven beloond voor passief gedrag (namelijk: niet zelf als bedrijf zorgen voor minder afvalwater door bijv. hergebruik) en er vindt geen innovatie plaats. Door een lagere zuiveringsheffing blijft er minder financieel voordeel over voor bedrijven die circulair willen worden en toch willen ‘zelf-zuiveren’ – dus dan haken die ook weer minder snel af. En wanneer bedrijven een lagere zuiveringsheffing gaan betalen, dan gaan burgers dus automatisch meer betalen – tenzij de kosten op de rwzi evenredig meedalen?

Geen straf meer voor lozen van zware metalen en zouten

Daarnaast is het opmerkelijk dat zware metalen en zoutconcentraties uit de ‘nieuwe formule’ voor berekening van de zuiveringsheffing zijn weggelaten. Jarenlang hebben de waterschappen gepropagandeerd dat dit probleemstoffen zijn, die giftig zijn of verzilting in het watermilieu veroorzaken, en daarom belast dienen te worden. Mede door het meewegen van zware metalen en zouten in de zuiveringsheffing is dit beleid een succes geworden. Maar nu wil de CAB het kind met het badwater weggooien?

Korting voor koelwater is rem op hergebruik

Tot slot wil het CAB de ‘aftrekregeling ingenomen water’ herintroduceren. Met deze regeling kan bij lozing op oppervlaktewater een korting worden verleend op de heffing in relatie tot de vuillast van het afvalwater. Dit wordt vooral voor lozers van koelwater als uitkomst gezien. Echter, door deze maatregel wordt hergebruik van (warm) water niet gestimuleerd. Bovendien is opwarming van het oppervlaktewater vanuit de ecologie gezien ongewenst. Dit is dus nog een negatieve economische prikkel, die leidt niet tot het nemen van effectieve maatregelen door bedrijven zoals direct hergebruik van koelwater.

Conclusie

De ‘nieuwe formule’ voor berekening van de zuiveringsheffing voor bedrijven, leidt tot een korting vergeleken met de bestaande situatie. Daardoor wordt het minder aantrekkelijk voor de industrie om te investeren in zelf-zuiveren van het eigen afvalwater. En deze verlaging van de zuiveringsheffing voor grote bedrijven leidt indirect ertoe dat de inwoners van het waterschap méér moeten betalen (om de totale belastinginkomsten gelijk te houden).

Voor de longread over dit onderwerp, klik hier

Albert van de Koolwijk

Opiniebijdrage op persoonlijke titel

AWP voor water, klimaat en natuur


Word lid!

Stikstof en fosfaat: zonde om weg te spoelen

Opinie   20 februari 2024 - Er zit een enorm lek in de #landbouwkringloop: fosfaat uit menselijke ontlasting verdwijnt op de stort of in de wegenaa...

KNMI-klimaatscenario's tonen weersveranderingen in Nederland in 2050 en 2100

Nieuws Klimaatverandering: wat gaan we doen? Voor de AWP voor water, klimaat en natuur is het een retorische vraag. De weersveranderingen als gevolg van ...

Neerslagtekort loopt alweer dramatisch op in alle waterschappen

Nieuws Delfland, 15 juni 2023 - De droogte heeft deze zomer al een officieus record bereikt aan 'dagen-zonder-regen': 36 droge dagen op 15 juni. Strikt g...