– 7 mei 2025 – We hebben steeds vaker met weersextremen te maken. Het wordt natter, droger, grilliger én heter. Dit vraagt nogal wat van het waterbeheer om al wat van waarde is te beschermen. Neem de vele beekdalen in beheergebied van waterschap Vallei en Veluwe.
In de bebouwde omgeving voorkomt een goede waterafvoer van beken overlast als natte kelders. Ook is het van belang dat ze niet droogvallen. Door meer (regen)water bovenop de Veluwe vast te houden kan het daar het grondwater aanvullen. Lager op de Veluwe kwelt het grondwater dan weer in de beken op. Dit helpt om deze stromend te houden. Goed voor natuur en landbouw, behoud van unieke landschappelijke- en cultuurhistorische waarden, én om het waterleven te beschermen.
In het Renkums beekdal liggen beken met verschillen in hoogteligging. Er zijn tal van opgeleide beken. Ooit zijn deze aangelegd om water aan te voeren naar de watermolens. Nu staat dit systeem op gespannen voet met de nieuwe eisen dat dit stelsel zowel water moet afvoeren als ook moet kunnen vasthouden. Droogvallende beken zijn funest voor de natuur.
Als een beek droogvalt, verdwijnt veel waterleven. Sommige soorten maken kans om terug te komen, voor andere gaat dit niet op. Voor veel kleine waterbeestjes en vissen geldt weg is weg. Daarom is het nodig met nieuwe stuwtjes en overlaten plaatselijk water in de beek vast te houden en plas-dras gebieden in het beekdal nat te houden. Zie het als ‘safe rooms’ voor al wat in het water leeft.
Nieuwe stuwtjes alleen zijn niet voldoende. Beekbodems die ooit met leem waterdicht zijn gemaakt lopen bij droogval door uitdroging schade op. Als de beek dan weer water voert, lekt het de ondergrond in. Dit waterverlies telt aan. Gelukkig zijn in het Renkums beekdal groepen vrijwilligers actief met bodemherstel.
Voor het de Renkumse en Heelsums beekdalen is meer nodig. Duidelijk is wel dat met beperkte budgetten alvast wat kan worden gedaan voor behoud van waterleven. Dit is geen keuze maar een noodzaak. Ook hier maakt AWP zich sterk voor.